هیأت وزیران در جلسه 13 /4 /1395 به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌ های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و صنعت، معدن و تجارت و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و به استناد تبصره (2) ماده (27) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز – مصوب 1392 –، آیین ‌نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب کرد:

ماده 1 - در این آیین ‏نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می ‏روند:
الف - قانون: قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز - مصوب 1392 - با اصلاحات بعدی.
ب - وزارت بهداشت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان‏ های تابعه و وابسته به آن
پ - مراجع رسیدگی ‏کننده: سازمان تعزیرات حکومتی و دادسراها و دادگاه‏ های عمومی و انقلاب

ماده 2 - مواد و فرآورده های دارویی اعم از داروها و فرآورده های تقویتی، تحریک کننده، ویتامین ها و مکمل ‏های غذایی و دارویی و فرآورده ‏های زیستی نظیر سرم و واکسن و فرآورده آزمایشگاهی و مواد غذایی اطفال (شیر خشک و غیره) و هر نوع دارو و مواد اولیه دارویی و بسته بندی دارویی و هر نوع مواد و ملزومات مصرفی و تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی و یا مواد اولیه آنها مشمول بند (الف) ماده (27) قانون بوده و در صورت کشف، مشمول مجازات قاچاق کالاهای ممنوع موضوع ماده (22) قانون خواهند بود.

ماده 3 - در صورتی که کالای قاچاق مکشوفه جزو مواد و فرآورده ‏های خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی بوده و مشمول مواد و کالاهای موضوع بند (الف) ماده (27) قانون نباشد نظیر کلیه فرآورده ‏های خوراکی بسته ‏بندی (کنسروها و کمپوت ها)، انواع کرم و فرآورده ‏های آرایشی، بهداشتی که مصرف انسانی داشته و فهرست آنها توسط وزارت بهداشت اعلام می‏ گردد، مراجع رسیدگی‏ کننده موظفند در زمان رسیدگی و جهت تعیین مجازات نسبت به استعلام مجوز مصرف انسانی کالاهای مزبور از وزارت بهداشت اقدام نمایند. چنانچه کالاهای مزبور دارای قابلیت مصرف انسانی تشخیص داده شود، جرم قاچاق مشمول مجازات مندرج در بند (ب) ماده (18) قانون خواهد شد و در غیر این ‌صورت چنانچه کالای مکشوفه، کالای تقلبی، فاسد، تاریخ مصرف گذشته و یا مضر به سلامت مردم شناخته شود مشمول مجازات قاچاق کالاهای ممنوع می ‏باشد.

ماده 4- میزان لازم کالا برای استعلام قابلیت استفاده در چرخه مصرف انسانی (نمونه‏ برداری) به شرح ذیل خواهد بود:
الف- در مورد کالاهای بسته‏ بندی قابل شمارش، دو بسته از کوچکترین واحد بسته ‏بندی شده
ب- در مورد کالاهای غیرقابل شمارش مایع (فله)، به میزان (1000) میلی‏ لیتر
پ- در مورد کالاهای غیرقابل شمارش جامد، به میزان (1000) گرم
ت- در مورد کالاهای قابل شمارش غیربسته بندی، دو واحد کالا
ث- در خصوص تجهیزات و ملزومات پزشکی، یک واحد کالا

تبصره - مشخصات کامل که بر روی ظروف نگهداری آن کالا یا لفاف آن درج و الصاق گردیده است به همراه نمونه‏ های مذکور در ماده فوق به وزارت بهداشت ارسال خواهد شد.

ماده 5- پس از کشف کالای قاچاق، نمونه ‏برداری با حضور نماینده کاشف و متهم یا متهمان مطابق ضوابط ماده (4) این آیین ‏نامه انجام و در صورتجلسه کشف قید می‏ شود. مراجع رسیدگی ‏کننده، نمونه‏ های مربوط را برای استعلام قابلیت استفاده در چرخه مصرف انسانی به وزارت بهداشت ارسال خواهند نمود.

تبصره 1 - مراجع رسیدگی‏ کننده موظفند استعلام قابلیت استفاده در چرخه مصرف انسانی را به صورت سامانه ای (سیستمی) و از طریق سامانه جامع تجارت وزارت صنعت، معدن و تجارت برای وزارت بهداشت ارسال نموده و وزارت بهداشت نیز موظف به پاسخ استعلام به صورت سامانه ای (سیستمی) از طریق سامانه مزبور است. دستگاه‏ های موضوع این ماده موظفند اشخاص دارای صلاحیت جهت استعلام و پاسخ استعلام و حدود اختیارات آنها را به وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ایجاد دسترسی اعلام نمایند و این وزارت نیز موظف است رویه‏ های مربوط را در سامانه یاد شده لحاظ نماید.

تبصره 2 - نمونه کالای مکشوفه به صورت پلمپ به وزارت بهداشت تحویل خواهد شد. وزارت مذکور موظف است ظرف ده روز از تاریخ دریافت نمونه نسبت به ارسال پاسخ اقدام نماید.

ماده 6- وزارت بهداشت بر مبنای ارزیابی خطر بر اساس نوع کالا، مقدار، شرایط تولید، نگهداری، حمل و نقل، شواهد فنی و موازین قانونی در مورد قابلیت استفاده در چرخه مصرف انسانی کالاهای مکشوفه اعلام‏ نظر می‏ نماید.

تبصره - در پاسخ ‏های ارسالی به مراجع رسیدگی‏ کننده باید پس از انجام آزمایش‏ ها و بررسی‏ های علمی، به صورت شفاف، واضح و منجز به تقبلی، فاسد، تاریخ مصرف گذشته و یا مضر به سلامت مردم بودن کالاها تصریح شود.

ماده 7 - اعلام قابلیت استفاده در چرخه مصرف انسانی در خصوص کالاهای قاچاق مکشوفه موضوع این آیین‏ نامه صرفاً ناظر به مرحله کشف قاچاق و صدور رأی بوده و تأیید یا عدم تأیید وزارت بهداشت مجوز راهیابی کالا به بازار داخلی نمی ‏باشد. هرگونه دخل و تصرف در این کالاها از جمله فروش، صدور، فروش به شرط صادرات و امحای این کالاها منوط به رعایت مواد (55) و (56) قانون و آیین ‏نامه اجرایی آنها خواهد بود.

معاون اول رئیس جمهور - اسحاق جهانگیری