مصوب 12/6/1380

ماده 1- موسسات پزشکی موضوع این آیین‌نامه، مراکز موضوع ماده (1) قانون انطباق امور اداری و فنی موسسات پزشکی با موازین شرع مقدس- مصوب 1377- (که از این پس در این آیین‌نامه قانون نامیده می‌شود) هستند.
تبصره – کلی دستگاه‌ها و موسساتی که شمول مقررات بر آنها مستلزم ذکر نام است و به امر بهداشت و درمان می‌پردازند موظفند مقررات این آیین‌نامه را رعایت نمایند.
ماده 2- در اجرای ماده (3) قانون، شورای عالی انطباق (که در این آیین‌نامه شورا نامیده می‌شود) به ریاست وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل می‌شود.
تبصره 1- اعضای شورا برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند و تجدید عضویت آنها بلامانع است.
تبصره 2- شورا می‌تواند از افراد صاحب نظر حسب مورد و بدون حق رای برای حضور در جلسه دعوت نماید.
ماده 3- وظایف شورا عبارت است از:
الف- بهبود کاربرد موازین شرعی در چارچوب قانون و بررسی طرح‌های ذی‌ربط.
ب- نظارت بر حسن اجرای قانون و این آیین‌نامه و دستورالعمل‌هایی که در این رابطه توسط شورا تدوین می‌شود.
پ- تدوین دستورالعمل‌های مربوط به چگونگی و حدود انطباق امور آموزشی آموزش دهندگان و آموزش گیرندگان با قانون به پیشنهاد معاونت مربوط در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
ت- نظارت بر عملکرد کار گروه‌های (کمیته‌های) انطباق دانشگاه‌ها و ارزشیابی کلیه فعالیت‌های آنها، ارجاع نتیجه ارزشیابی به مراجع ذی‌صلاح و بررسی شکایت‌های واصل شده در خصوص عملکرد کار گروه‌ها (کمیته‌ها).
ث- تدوین و تصویب دستورالعمل چگونگی نظارت بر اجرای قانون و این آیین‌نامه و سایر دستورالعمل‌های اجرایی مورد نیاز.
ج- تعیین و معرفی نماینده برای شوراها و کمیسیون‌هایی که باید با رعایت قانون و این آیین‌نامه فعالیت نمایند در صورت درخواست مراجع ذی‌ربط.
چ- رسیدگی به کلیه اموری که به منظور اجرای قانون و رعایت موازین شرعی مستلزم نظارت شوراست.
ح- تدوین آیین‌نامه‌های داخلی شورا.
خ- انجام امور فرهنگی مرتبط با اجرای این آیین‌نامه از طریق دستگاه‌های فرهنگی و سایر مراجع ذی‌ربط.
تبصره- دبیرخانه شورا در حوزه معاونت ذی‌ربط در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل و امور مربوط به شورا از این طریق انجام می‌شود.
ماده 4- در اجرای تبصره (2) ماده (3) قانون، روسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی موظف به تشکیل کار گروه (کمیته) انطباق امور پزشکی با موازین شرع مقدس- که در این آیین‌نامه کار گروه (کمیته) انطباق نامیده شده است- در حوزه مسئولیت خود هستند. اعضای کار گروه (کمیته) انطباق دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی عبارتند از:
الف- رییس دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی- رییس کار گروه (کمیته).
ب- معاونان دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی.
پ- رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه یا دانشکده.
ت- رییس سازمان نظام پزشکی محل دانشگاه.
ث- رییس حوزه قضایی محل دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی یا معاون وی.
ج- دو نفر از صاحب‌نظران به انتخاب رییس دانشگاه یا دانشکده که حداقل یک نفر از آنها از میان بانوان باشد.
تبصره 1- اعضای انتخابی کار گروه‌های (کمیته‌های) انطباق (موضوع بند ج این ماده) برای مدت دو سال منصوب می‌شوند و تجدید عضویت آنها بلامانع است.
تبصره 2- دستورالعمل اداره جلسات و رسیدگی به امور جاری کار گروه‌های (کمیته‌های) یاد شده ظرف سه ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این آیین‌نامه، توسط شورا تهیه و توسط وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به کار گروه‌های (کمیته‌های) موضوع این ماده ابلاغ می‌شود.
تبصره 3- کار گروه‌های (کمیته‌های) انطباق دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی بر کلیه موسسات پزشکی واقع در محدوده مسئولیت دانشگاه یا دانشکده مربوط در چارچوب مقررات این آیین‌نامه نظارت می‌نماید.
تبصره 4- کار گروه‌های (کمیته‌های) موضوع این ماده می‌توانند از افراد صاحب‌نظر حسب مورد و بدون حق رای برای حضور در جلسه دعوت به عمل آورند.
ماده 5- اقدامات تشخیصی، درمانی و مراقبتی در موسسات پزشکی باید با حفظ حق اختیار بیمار بر اساس موازین شرعی، قانونی و اصول پزشکی توسط کارکنان فنی هم جنس به عمل آید مگر در مواردی که به علت ضرورت این امر امکان پذیر نباشد.
تبصره- تشخیص حدود و موارد ضرورت بر اساس دستورالعمل‌هایی است که پس از تصویب شورا توسط وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موسسات پزشکی ابلاغ می‌شود.
ماده 6- در معاینه‌های مربوط به زنان و زایمان که در موارد ضرورت توسط افراد غیر هم جنس انجام می‌شود حضور یکی از محارم بیمار یا یک نفر از کارکنان فنی زن الزامی است.
تبصره- در سایر معاینه‌ها در صورت درخواست بیمار یا پزشک، حضور یکی از محارم بیمار بلامانع است.
ماده 7- در مورد فوریت‌های پزشکی و ارایه خدمات اورژانسی حفظ حیات و سلامتی بیمار در اولویت است.
ماده 8- کلیه کارکنان موسسات پزشکی مکلف به رعایت پوشش کامل اسلامی هستند.
ماده 9- رفتار کلیه کارکنان موسسات پزشکی با یکدیگر، بیماران و مراجعان باید بر اساس اخلاق حسنه، احترام به کرامت انسانی، رعایت موازین اسلامی و عرفی جامعه اسلامی و اصل رضایتمندی بیماران باشد.
ماده 10- مراجعه کارکنان اداری، فنی و خدماتی اعم از زن و مرد به قسمت‌های مختلف تشخیصی درمانی در صورت لزوم باید با رعایت کامل ضوابط اسلامی و کسب اجازه از مسئول بخش مربوط باشد.
ماده 11- در کلیه موسسات پزشکی قسمت‌های مختص خانم‌ها و آقایان شامل بخش‌ها- رختکن‌ها- پاویون‌ها- غذاخوری‌ها- اتاق‌های بستری بیماران و امثال آنها باید از هم جدا باشند.
تبصره- در صورت فقدان امکانات کافی برای اجرای این ماده باید به هر نحو ممکن حریم‌ها رعایت شود.
ماده 12- پوشش کارکنان فنی موسسات پزشکی در موقع انجام کار در موسسه باید متناسب با کار مربوط و ضوابط اسلامی باشد.
تبصره – حدود و فرم لباس‌های کارکنان فنی مرد و زن متناسب با کار مربوط توسط شورا تدوین و ابلاغ می‌شود.
ماده 13- پوشش بیماران در طول مدت دریافت خدمات تشخیصی- درمانی و مراقبتی باید بر اساس تامین امنیت روانی بیمار و حفظ حریم او و رعایت کامل موازین شرعی، اخلاق پزشکی و متناسب با خدمات تخصصی باشد.
تبصره- حدود و فرم لباس‌های بیماران مرد و زن در بخش‌های مختلف موسسات پزشکی توسط شورا تدوین و ابلاغ می‌شود.
ماده 14- جابه‌جایی بیماران در موسسات پزشکی باید با رعایت پوشش کامل و در صورت امکان، به همراه یکی از کارکنان هم جنس یا یکی از محارم بیمار صورت گیرد.
ماده 15- معاونت‌های مربوط دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی موظفند ضمن بازرسی‌های مستمر و ارزشیابی‌های مداوم از حسن اجرای این آیین‌نامه در قالب استانداردهای مصوب بر فعالیت موسسات پزشکی نظارت و موارد لازم را به کار گروه (کمیته) انطباق دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی منعکس نمایند، کار گروه (کمیته) یاد شده با احراز وقوع تخلف موارد را به مراجع ذی‌صلاح مانند نظام پزشکی و هیات‌های تخلفات معرفی می‌نماید.
تبصره – شورا و کار گروه (کمیته) انطباق دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی می‌توانند نسبت به اعزام بازرسان ویژه و انعکاس گزارش مربوط به دانشگاه یا دانشکده اقدام نمایند.
ماده 16- روسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، مسئولان فنی و مدیران بیمارستان‌ها و واحدهای بهداشتی و درمانی مسئول اجرای این آیین‌نامه و نظارت بر عملکرد موسسات پزشکی در این چارچوب هستند.
ماده 17- موسسات پزشکی موظفند به منظور احترام به معتقدات مذهبی بیماران محتضر با رعایت اصول پزشکی و مراقبت‌های ضروری و آسایش سایر بیماران، حتی‌الامکان برای انجام فرایض مذهبی بیماران و ایجاد فرصت برای خانواده محتضر شرایط لازم را فراهم آورند.
ماده 18- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌تواند با حفظ مسئولیت، همه یا بخشی از وظایف خود پیرامون اجرای قانون و این آیین‌نامه را به شورا تفویض نماید.

معاون اول رییس جمهور- محمدرضا عارف