عنوان: مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به گواهی انحصار وراثت در صورتی که متوقف بر به موضوع نسب باشد، همان دادگاهی است که به موضوع نسب رسیدگی می نماید.
علت طرح: اختلاف نظر شعب دادگاه شهرستان تهران
موضوع: دعوی نسب ضمن اعتراض به تقاضای انحصار وراثت (صلاحیت دادگاه )
خلاصه گزارش پرونده
بانویی از دادگاه بخش تهران تقاضای تصدیق انحصار وراثت نموده و اعلام کرده است که شوهرش در تهران فوت کرده ، وراث وی من و دخترم می باشیم. پس از آگهی ، بانوی دیگری مدعی می شود که عیال منقطعه متوفی بوده و از او حامله است. زن اول متوفی انکار نسب می نماید. دادگاه بخش به استناد شق 3 ماده 16 قانون آیین دادرسی مدنی به صلاحیت رسیدگی دادگاه شهرستان اظهار نظر می نماید. با توجه به پژوهش خواهی پرونده به دادگاه شهرستان ارسال و دادگاه مذکور به استناد ماده 362 قانون امور حسبی که در مقام بیان کیفیت صدور گواهی حصر وراثت وتعیین عده وراث و نسب آنها به متوفی در صورت عدم اعتراض و صدور حکم مقتضی پس از اعتراض و رسیدگی است هیچگونه قیدی وجود ندارد دادگاه بخش را صالح به رسیدگی دانسته است ولی شعبه دیگر دادگاه شهرستان در مورد مشابه به استناد اینکه در مورد اعتراض راجع به نسب ضمن تقاضای گواهی حصر وراثت باید بدواٌ موضوع نسب در دادگاه صلاحیت دار رسیدگی شود و سپس اقدام شایسته به عمل آید، قرار دادگاه بخش را فسخ می نماید. به لحاظ اختلاف نظر شعب دادگاه شهرستان تهران موضوع برحسب ماده 42 قانون امور حسبی در هیأت عمومی دیوان عالی کشور طرح شده است واکثریت چنین رأی داده اند:
« رأی هیأت عمومی »
«با توجه به اینکه صلاحیت دادگاه شهرستان نسبت به دادگاه بخش نسبی است و ماده 362 قانون امور حسبی دادگاه بخش را در مورد اعتراض به تصدیق انحصار وراثت، مرجع رسیدگی و صدور حکم قرار داده است، رسیدگی به موضوع نسب هم در مواردی که اتخاذ تصمیم نسبت به اعتراض بر تصدیق وراثت مبتنی و متوقف بر رسیدگی به موضوع نسب باشد با همان دادگاهی است که به موضوع نسب رسیدگی می نماید. »