مصوب 26/11/1379

ماده 1 تعاریف: اصطلاحات مندرج در این آئین‌نامه، با مفاهیم زیر به کار رفته‌اند:
الف- سازمان: سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور می‌باشد.
ب- آئین‌نامه سازمان: آیین‌نامه قانونی و مقررات اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی- مصوب 1372- کشور می‌باشد.
ج- کارگاه‌های تحت پوشش سازمان و یا کارگاه‌های محل حرفه‌آموزی زندانیان: موسسات صنعتی، کشاورزی، خدماتی و نظایر آن می‌باشند که وابسته به سازمان بوده و با امکانات لازم از طریق سرمایه‌گذاری بخش دولتی و خصوصی و یا تعاونی، برای کارآموزی و اشتغال به کار زندانیان در داخل یا خارج از زندان‌ها تاسیس شده و یا می‌شوند.
د- زندانیان کارآموز: به زندانیانی گفته می‌شود که برای کسب مهارت‌های فنی در دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای شرکت می‌نمایند.
هـ - زندانیان شاغل: به زندانیانی اطلاق می‌شود که به طور داوطلب در کارگاه‌های موضوع این آیین‌نامه حسب نظر شورای طبقه‌بندی زندانیان، موضوع ماده (73) و بند (ب) ماده (74) آیین‌نامه سازمان و مقررات مربوط مشغول به کار می‌باشند. بدیهی است کار در زندان به هیچوجه الزامی نیست.
و- دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای: به دوره‌هایی اطلاق می‌شود که به منظور آموزش مهارت فنی و حرفه‌ای زندانیان کارآموز برقرار می‌گردد.
ز- دستمزد: وجوهی است که حسب مقررات مربوط سازمان تعیین و به زندانیان شاغل پرداخت می‌گردد.
ماده 2- برنامه دوره‌های حرفه‌آموزی با توجه به نیازها و امکانات موجود و قابلیت‌های استان و لحاظ علاقمندی و ذوق زندانیان در هر استان تهیه و پس از تصویب معاونت خودکفائی، اشتغال و حرفه‌آموزی سازمان با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، سازمان صنایع دستی ایران و سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوط، به اجرا در خواهد آمد.
تبصره- سازمان به منظور تدریس در دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای، حتی‌الامکان از مربیان واجد شرایط معرفی شده از سوی دستگاه‌های اجرایی ذی ربط استفاده خواهد کرد.
ماده 3- زندانیان داوطلب پس از انجام آزمایش‌های لازم و تشخیص استعداد و ذوق و تخصص آنها، حسب نظر شورای طبقه‌بندی زندانیان، متناسب با امکانات و ظرفیت‌های موجود جهت شرکت در دوره‌های حرفه‌آموزی و اشتغال به کار در کارگاه‌های تحت پوشش سازمان انتخاب می‌گردند.
ماده 4- کلیه هزینه‌های برگزاری دوره‌های آموزشی، از قبیل تجهیزات ابزار و مواد مصرفی مورد نیاز، حق‌الزحمه مربیان و سایر هزینه‌های مرتبط در حد وظایف قانونی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور برای سایر اقشار جامعه، از سوی آن سازمان تامین می‌گردد. در صورتی که امکانات و ظرفیت‌های فنی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای پاسخگوی نیاز حرفه‌آموزی زندانیان نباشد، سازمان امکانات لازم را تامین خواهد نمود.
ماده 5- سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در پایان هر دوره حرفه‌آموزی از زندانیان آموزش دیده مطابق با استانداردهای ملی آزمون به عمل آورده و به کسانی که موفق به کسب نمره قبولی گردند، گواهینامه مهارت فنی و حرفه‌ای، بدون اشاره به زندانی بودن آنان با انجام تشریفات خاص که جنبه تشویق و بازگشت به یک زندگی سالم و شرافتمندانه داشته باشد، اعطا می‌نماید.
تبصره- زندانیان دارای مهارت و تخصص که فاقد گواهینامه مهارت فنی و حرفه‌ای می‌باشند می‌توانند با معرفی مسئول اشتغال حرفه‌آموزی زندان در آزمون‌هایی که در پایان دوره‌های آموزشی و یا به طور جداگانه برگزار می‌گردد شرکت نمایند و در صورت کسب حد نصاب لازم از مزایا و امتیازات مقرر در این ماده بهره‌مند شوند.
ماده 6- نحوه اعزام زندانیان شاغل و کارآموز به کارگاه‌های تحت پوشش سازمان و همچنین نحوه اداره کارگاه‌های مزبور مطابق مقررات فصل پنجم آیین‌نامه سازمان خواهد بود.
تبصره 1- زندانیان شاغل و کارآموز در طول مدت اشتغال به کار و کارآموزی فقط تابع مقررات این آیین‌نامه و سایر آیین‌نامه‌های مربوط به سازمان بوده و موظفند علاوه بر حسن انجام کار و رعایت موازین اخلاقی و شئونات اسلامی، مقررات مربوط به امور زندان، کارگاه‌های تحت پوشش سازمان، دوره‌های کارآموزی را رعایت نمایند.
تبصره 2- مسؤولان مربوط در مؤسسات محل کار در هر مقطع می‌توانند از ادامه کارآموزی و اشتغال به کار آن دسته از زندانیانی که رعایت مقررات و ضوابط را نمی‌نمایند، ممانعت به عمل آورده و مراتب را حسب مورد به مراجع ذی صلاح در زندان گزارش نمایند.
ماده 7- میزان دستمزد زندانیان شاغل و چگونگی پرداخت آن وفق مقررات فصل پنجم آیین‌نامه سازمان به تناسب درجه مهارت و کاردانی هر یک از آنان و میزان و نوع کاری که انجام می‌دهند تعیین می‌گردد.
ماده 8- ساعات کار زندانیان شاغل هشت ساعت در روز می‌باشد. در صورت تمایل زندانی با موافقت مرکز مربوط تا سقف چهار ساعت دیگر نیز قابل افزایش می‌باشد.
تبصره 1- زندانیان شاغل می‌توانند در اوقات فراغت خود مطابق مقررات فصل پنجم آیین‌نامه سازمان به کارهای هنری بپردازند.
تبصره 2- اشتغال به کار زندانیان در ایام تعطیلات رسمی کشور، در مقابل پرداخت چهل درصد (40%) اضافه بر مزد روزانه انجام می‌گیرد.
ماده 9 – سازمان موظف است در جهت رعایت نکات ایمنی کار از سوی زندانیان شاغل و کارآموز و مسؤولان مربوط، ترتیبات لازم برای توجیه و آشناسازی زندانیان شاغل و کارآموز نسبت به مقررات بهداشت حرفه‌ای و حفاظت و ایمنی کار را فراهم نماید.
تبصره- مسؤولان کارگاه‌ها و مؤسسات محل اشتغال به کار و حرفه‌آموزی زندانیان با کارشناسان بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار و همچنین بازرسان حوزه معاونت امور اشتغال، خودکفایی و حرفه‌آموزی سازمان، همکاری لازم را به عمل خواهند آورد.
ماده 10- سازمان موظف است کلیه زندانیان شاغل را بیمه حوادث ناشی از کار نماید و حق بیمه حوادث ناشی از کار به موجب مقررات پیش‌بینی شده در آیین‌نامه سازمان، تامین می‌گردد.
ماده 11- در صورت رضایت از نحوه حضور و غیاب، اخلاق و رفتار و عملکرد، زندانیان شاغل و کارآموز به پیشنهاد مسؤولان مربوط می‌توانند از حداکثر امتیازات پیش‌بینی شده در آیین‌نامه سازمان بهره‌مند شوند.
تبصره- به منظور حضور موثر و سازنده زندانیان شاغل در عرصه اجتماع و حذف سوء پیشینه از سجل کیفری آنان، سازمان وفق مقررات مذکور در آیین‌نامه کمیسیون عفو و بخشودگی – مصوب 1371 – اقدامات لازم را به عمل می‌آورد.

معاون اول رییس جمهور- حسن حبیبی