عنوان: مستاجری که با استفاده از حق واگذاری به غیر، قسمتی از مورد اجاره را به دیگری واگذار نماید ، دیگر بعد از انقضای مدت اجاره ، مالک منافع قسمتی که واگذار گردیده است ، نمی باشد.
علت طرح: اختلاف نظر شعب دادگاه بخش تهران
موضوع: رابطه مستاجر کل با مستاجر جزء

خلاصه گزارش پرونده

شعبه ششم دادگاه بخش تهران دعوی مستاجری که قسمتی از مورد اجاره را با استفاده از حق واگذاری به غیر به دیگری واگذار کرده و مدت اجاره او نیز مقتضی شده علیه مستاجر بعدی به خواسته تخلیه مورد اجاره استماع و حکم بر رد دعوی تخلیه مورد اجاره صادر کرده است ولی شعبه دهم در مورد مشابه به این استدلال: «با انقضای مدت اجاره مستاجر کل و عدم تصرف در محدوده متصرفی مستاجر جزء دیگر مستاجر کل مالک منافع محدوده متصرفی مستاجر جزء نمی باشد تا بتواند علیه وی تقدیم دادخواست و طرح دعوی مبادرت نماید. » دعوی مستاجر کل را قابل استماع ندانسته و به رد آن اظهار نظر کرده است. موضوع در هیات عمومی دیوان عالی کشور طرح گردیده و چنین رأی داده اند:

« رأی هیأت عمومی »

«با توجه به ماده اول قانون روابط مالک و مستاجر وتبصره آن و با اتخاز ملاک از مادتین 5 و 20 قانون مزبور مستاجری که با استفاده از حق واگذاری به غیر قسمتی از مورد اجاره را به دیگری واگذار نماید دیگر بعد از انقضای مدت اجاره ملک منافع قسمتی که واگذار گردیده نیست و تصرفی هم در این قسمت برأی او باقی نمانده تا بتواند تخلیه یا تعدیل اجاره بهای آن را از مستاجر جدید بخواهد در چنین موردی رابطه حقوقی مستاجر سابق نسبت به قسمتی که واگذار گردیده قطع شده و بین مستاجر جدید و مالک رابطه استیجاری برقرار گردیده است. این رأی طبق ماده 3 اضافه شده به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1337 در موارد مشابه برأی دادگاهها لازم الاتباع است. »